Πρόκειται για τη διδακτική μεθοδολογία, η οποία παρακινεί τους μαθητές να αυτενεργήσουν, υπό την κατάλληλη καθοδήγηση του διδάσκοντα, ώστε να ανακαλύψουν μόνοι τους τη γνώση και να κατακτήσουν τη μάθηση. Οι μαθητές δεν είναι παθητικοί αποδέκτες, αλλά άτομα που συμμετέχουν ενεργά στη μάθησή τους. Στο πλαίσιο αυτής της μεθόδου δεν παρέχονται έτοιμες λύσεις στους μαθητές, αλλά πολύ περισσότερο σωστές κατευθύνσεις, έτσι ώστε εκείνοι να φθάσουν μόνοι τους στο επιθυμητό αποτέλεσμα. Στην ενεργητική ερευνητική μάθηση είναι χρήσιμο να αξιοποιηθούν και τα εναλλακτικά περιβάλλοντα μάθησης (αξιοποίηση νέων τεχνολογιών).
2. Η μέθοδος της βιωματικής προσέγγισης της γνώσης
Είναι η μέθοδος κατά την οποία οι μαθητές παρωθούνται να ανακαλέσουν προσωπικές εμπειρίες και βιώματα, τα οποία εν συνεχεία καλούνται να χρησιμοποιήσουν στο πλαίσιο της κατάκτησης του νέου γνωστικού αντικειμένου. Οι μαθητές, ως γνωστόν, φέρουν μέσα στις τάξεις τις προϋπάρχουσες αντιλήψεις και ιδέες τους. Η γνώση, εξάλλου, δεν είναι απόλυτα αντικειμενική. Μπορεί να αξιολογηθεί από τον εκάστοτε μαθητή με κριτήριο το βαθμό που ταιριάζει στην εμπειρία του και είναι συναφής με άλλες πτυχές της γνώσης του. Τα εμπειρικά δεδομένα λοιπόν και οι πεποιθήσεις των μαθητών όχι μόνο ανακαλούνται στη μνήμη τους, αλλά και επανελέγχονται κατά τη διαδικασία της κατανόησης και κυρίως εφαρμογής της παρεχόμενης γνώσης.
3. Η μέθοδος της διαθεματικής προσέγγισης της γνώσης
Πρόκειται για τη μέθοδο κατά την οποία οι μαθητές καλούνται να αφομοιώσουν το γνωστικό αντικείμενο διαθεματικά, μέσα από το πρίσμα και άλλων γνωστικών αντικειμένων. Κατά τη διαθεματική διδασκαλία, οι μαθητές ασκούνται στην ανακάλυψη των πολλαπλών πτυχών ενός αντικειμένου, το οποίο μπορεί να προσεγγιστεί μέσα από διαφορετικά σχολικά μαθήματα. Έτσι παρέχεται στους μαθητές η σφαιρική γνώση της διδακτέας ύλης, ενώ οι ίδιοι ανακαλύπτουν διαρκώς νέες προοπτικές και προεκτάσεις της γνώσης.
4. Η εξατομικευμένη μέθοδος
Είναι η μέθοδος που επικεντρώνεται στην ικανοποίηση των ατομικών αναγκών καθενός μαθητή και στην παροχή ευκαιριών για αυτοκατευθυνόμενη μελέτη. Ο διδάσκων στο πλαίσιο αυτής της μεθόδου εργάζεται εκ περιτροπής με κάθε μαθητή χωριστά, κάνει διάγνωση των μαθησιακών του αναγκών και ενισχύει θετικά τους μαθητές στην προσπάθεια που εκείνοι καταβάλλουν ώστε να αναπληρώσουν τις ενδεχόμενες ελλείψεις τους. Επιπρόσθετα, ο καθηγητής πρέπει να διακατέχεται από ενσυναίσθηση (empathy) του μαθητή, να κατανοεί δηλαδή συχνά και την αδιαφορία του μαθητή να προσλάβει και άλλες γνώσεις λόγω κόπωσης ή και κορεσμού πληροφοριών.
5. Η ομαδοσυνεργατική μέθοδος
Πρόκειται για τη διδακτική μεθοδολογία που αξιοποιεί την ένταξη των μαθητών σε ομάδες 2-6 ατόμων και την εκπόνηση συγκεκριμένων δραστηριοτήτων εντός των ομάδων αυτών. Στις ομάδες ανατίθενται διαφορετικές εργασίες ή ακόμα και η ίδια εργασία, αρκεί να γίνει καταμερισμός διαφορετικού έργου σε κάθε ομάδα. Για την αποδοτικότερη λειτουργία των ομάδων συστήνεται ο καταμερισμός εργασιών στο εσωτερικό κάθε ομάδας. Έτσι προβλέπονται τουλάχιστον 3 διακριτοί ρόλοι, αυτός του συντονιστή της ομάδας, του γραμματέα και του υπεύθυνου της παρουσίασης της ομαδικής εργασίας.
6. Η μέθοδος που είναι βασισμένη στο μοντέλο Synectics
Αναφερόμαστε στη θεωρία επεξεργασίας ορισμένων φαινομενικά ασύμβατων και αποσυνδεμένων μεταξύ τους πληροφοριών και εν συνεχεία η χρήση της δημιουργικής σκέψης και πράξης που βασίζεται στην εύρεση των αναλογιών ανάμεσα στις πληροφορίες. Στη μέθοδο αυτή, οι μαθητές παρωθούνται να συνδυάσουν δεδομένα, τα οποία εκ πρώτης όψης μοιάζουν αταίριαστα και να ερευνήσουν τυχόν διασυνδέσεις που είναι δυνατό να ανακαλύψουν ανάμεσα στα δεδομένα αυτά, με τη βοήθεια της συγκριτικής μελέτης, η οποία υποβοηθείται με τον εντοπισμό συγκεκριμένων αναλογιών.
7. Η μέθοδος project
Η λέξη project σημαίνει σχεδιάζω, σκοπεύω, κατά συνέπεια η μέθοδος project σημαίνει ένα σχέδιο εργασίας. Πρόκειται για τη μέθοδο εκπόνησης μιας συνθετικής ερευνητικής ομαδικής εργασίας σχετικά με ένα θέμα που συνδέεται με την καθημερινότητα και τα σύγχρονα προβλήματα, του οποίου μία πτυχή (υποενότητα) μελετά κάθε ομάδα. Τα θέματα μπορούν να αντληθούν από 4 θεματικούς άξονες: α. των ανθρωπιστικών και κοινωνικών επιστημών, β. της τέχνης και του πολιτισμού, γ. των μαθηματικών, των φυσικών επιστημών και της τεχνολογίας και δ. του περιβάλλοντος και της αειφόρου ανάπτυξης. Η μέθοδος αυτή απαιτεί από τους μαθητές τη συλλογή αξιόπιστων δεδομένων, την ταξινόμηση και την κριτική επεξεργασία αυτών και τέλος την τελική παρουσίαση της εργασίας.
8. Η μέθοδος ανάπτυξης του κριτικού στοχασμού
Πρόκειται για μια σύγχρονη μέθοδο κριτικής διδασκαλίας, η οποία βασίζεται στην απελευθέρωση των μαθητών από στερεοτυπικές πεποιθήσεις που έχουν εδραιωθεί μέσα τους. Βασίζεται στον κριτικό στοχασμό και την αμφισβήτηση, την άρση της εμπιστοσύνης προς κάθε δεδομένη γνώση, στάση ή αξία. Μια σύγχρονη προσέγγιση αυτής της μεθόδου αξιοποιεί τη στοχαστική παρατήρηση επιλεγμένων έργων τέχνης, των οποίων το περιεχόμενο συνδέεται με το εκάστοτε γνωστικό αντικείμενο. Η προσέγγιση αυτή μπορεί να εφαρμοστεί σε οποιοδήποτε γνωστικό αντικείμενο και αξιοποιεί σε μεγάλο βαθμό την εξοικείωση των μαθητών με την επεξεργασία οπτικών πληροφοριών.
9. Η πειραματική – εργαστηριακή μέθοδος
Χρησιμοποιείται σε εργαστηριακά μαθήματα των θετικών επιστημών και διεξάγεται σε ειδικά διαμορφωμένα εργαστήρια. Οι μαθητές εκπονούν, υπό την επίβλεψη και τις οδηγίες του εκπαιδευτικού, ένα πείραμα, συνεπώς διαπιστώνουν πώς μπορεί να εφαρμοστεί η διδαχθείσα θεωρία στην πράξη. Βεβαίως, είναι απαραίτητο να έχουν ληφθεί προηγουμένως τα απαραίτητα μέτρα ασφαλείας από τον εκπαιδευτικό – υπεύθυνο του εργαστηρίου.
10. Η οργάνωση εκπαιδευτικών – επιμορφωτικών επισκέψεων
Η μέθοδος αυτή επεκτείνει τη μαθησιακή διαδικασία εκτός των στενών ορίων του σχολικού κτιρίου. Ο εκπαιδευτικός αναλαμβάνει να οργανώσει επισκέψεις σε μουσεία, βιβλιοθήκες, ερευνητικούς χώρους κ.ά., ώστε να παράσχει στους ήδη ενημερωμένους για το θέμα της εκπαιδευτικής επίσκεψης μαθητές τη δυνατότητα να αποκτήσουν πρόσθετες γνώσεις και εμπειρία πάνω σε ένα γνωστικό αντικείμενο, το οποίο έχει προηγουμένως διδαχθεί στην τάξη.
.jpg)
.jpg)
